Οι αστροναύτες έχουν ήδη κάνει σκι στη Σελήνη, αλλά στην επιφάνεια του Άρη, το συγκεκριμένο άθλημα είναι μάλλον αδύνατο.
Οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες είναι ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει ο κόσμος σε σχέση με τα χειμερινά αθλήματα, αλλά θα μπορούσαν οι συγκεκριμένοι αγώνες να αποχαιρετίσουν τη Γη; Η ιδέα του σκι στον Άρη ή του snowboarding στον πλανήτη Ευρώπη, ίσως να είναι λίγο παρατραβηγμένη, αλλά η αλήθεια είναι πως οι αστροναύτες έχουν κάνει ήδη σκι στη Σελήνη.
Σκι στη Σελήνη
Όταν οι αστροναύτες προσπάθησαν να κάνουν σκι στη Σελήνη, δεν ήταν πάνω σε χιόνι αλλά σε σεληνιακή σκόνη.Ο γεωλόγος του Apollo 17, Harrison “Jack” Schmitt, επινόησε μία μέθοδο, χωρίς ταχύτητα, που επιτρέπει σε κάποιον να κάνει σκι στην επιφάνεια της Σελήνης. «Στη χαμηλή βαρύτητα της Σελήνης, μπορεί κάποιος να κάνει σκι πάνω στη σεληνιακή σκόνη -και εγώ έκανα,» εξήγησε ο ίδιος στη NASA. «Φανταστείτε ότι κουνάτε τα χέρια και τα πόδια σας σαν να κάνετε σκι. Με κάθε σπρώξιμο του δαχτύλου σας, το σώμα σας γλιστράει προς τα μπρος. Κουνάτε, γλιστράτε, κουνάτε, γλιστράτε. Τα μόνα σημάδια που αφήνετε πάνω στη σκόνη είναι αυτά των δαχτύλων σας.»
Νομίζω πως οι τεχνικές ελεύθερης κατάβασης θα μπορούσαν να λειτουργήσουν αρκετά καλά στη Σελήνη,» πρόσθεσε ο Schmitt. «Υπάρχουν και έτοιμες ράμπες... οι πλαγιές των κρατήρων. Η σεληνιακή βαρύτητα επιτρέπει κάθε είδος άλματος, που ενδεχομένως να θεωρούμε δύσκολο στη Γη.»
«Εντούτοις, εν αντιθέσει με το πραγματικό χιόνι, η σεληνιακή σκόνη προκαλεί εκδορές, καθώς είναι πιο τραχιά από την άμμο. Ένας κλασσικός κόκκος άμμου στη Γη έχει στρογγυλεμένα άκρα, ενώ οι κόκκοι της σεληνιακής σκόνης είναι πολύ αιχμηροί και γρατζουνάνε οτιδήποτε έρθει σε επαφή μαζί τους,» ανέφερε ο Schmitt, διευκρινίζοντας πως πρόκειται για βράχους που θρυμματίστηκαν από χιλιάδες βομβαρδισμούς μετεωριτών. Οποιαδήποτε απόπειρα σκι στην επιφάνεια της Σελήνης θα απαιτούσε πολύ ανθεκτικό εξοπλισμό.
Αρειανά αθλήματα
Στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, στη Γη, υπάρχει μόνο φυσιολογικό χιόνι και πάγος, αλλά στον Άρη υπάρχουν δύο είδη -παγωμένο νερό και παγωμένο διοξείδιο του άνθρακα, γνωστό και ως «ξηρός πάγος.»
«Το χειμώνα στους πόλους, όταν είναι συνέχεια σκοτάδι, χιονίζει διοξείδιο του άνθρακα καθώς παγώνει έξω από την ατμόσφαιρα, κολλάει σε βάθος 1 με 3 μέτρα και στη συνέχεια λιώνει -για την ακρίβεια εξατμίζεται- όταν ο ήλιος έρχεται πάλι κατά τη διάρκεια της πολικής άνοιξης,» ισχυρίζεται ο Mike Caplinger, επιστήμονας στο Malin Space Science Systems, στο Σαν Ντιέγκο. «Η εναπομένουσα επικάλυψη του βορείου πόλου -το τμήμα εκείνο που βρίσκεται αριστερά το καλοκαίρι- αποτελείται από παγωμένο νερό.»
Το χιόνι στην επιφάνεια του Άρη, που αποτελείται από νερό, «μοιάζει περισσότερο με παγετό παρά με χιόνι,» διευκρίνισε ο Caplinger. Παρομοίως, το χιόνι από διοξείδιο του άνθρακα στον Άρη «μοιάζει περισσότερο με πάγο παρά με χιόνι», επομένως αμφιβάλλω εάν μπορεί πραγματικά κάποιος να κάνει σκι.»
Παρόλα αυτά, ίσως να ήταν ευκολότερο να κάνει κάποιος πατινάζ στον Άρη. Υπό ιδανικές συνθήκες, οι πατινέρ γλιστρούν στον πάγο χάρη σε ένα λεπτό στρώμα νερού που δημιουργούν τα παγοπέδιλα με την τριβή και την πίεση. Όμως, δεδομένου του κρύου και του εξαιρετικά λεπτού αέρα στον Κόκκινο Πλανήτη, ακόμα και αν το νερό παγώσει και ο ξηρός πάγος ζεσταθεί αρκετά, αντί να λιώσει, θα εξατμιστούν και τα δύο.
Ο πλανητικός γεωφυσικός, Steve Vance από το Jet Propulsion Laboratory στην Πασαντένα της Καλιφόρνια, σημείωσε πως αν κάποιος επιχειρήσει να κάνει πατίνια πάνω στον πάγο του Άρη «θα πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικός και να επιλέξει πατίνια με ρόδες που δεν θα σπάνε σε τόσο κρύες θερμοκρασίες.»
Επιπλέον, ο ερευνητικός αστροφυσικός, Scott Sandford, από το Ερευνητικό Κέντρο Ames της NASA, πρόσθεσε πως όπως στη Γη υπάρχουν δυνατές χιονοθύελλες, που μπορούν να απαγορεύσουν το σκι, έτσι και στον Άρη υπάρχουν μεγάλες καταιγίδες σκόνης.
Στην επικίνδυνη Ευρώπη
Η σελήνη του Δία, η Ευρώπη, εκ πρώτης όψεως μπορεί να μοιάζει ένα ιδανικό μέρος για παγοδρομίες, αφού η επιφάνειά της καλύπτεται από πάγο και μοιάζει εξαιρετικά επίπεδη.
Εντούτοις, «η επιφάνεια της Ευρώπης δεν είναι γυαλιστερή και αντανακλαστική, που σημαίνει πως δεν είναι λείος, καθαρός πάγος, όπως αυτός που απαιτείται για το πατινάζ,» αναφέρει ο Vance. «Αυτό που μοιάζει με χιόνι είναι ουσιαστικά το προϊόν από την θραύση του πάγου εξαιτίας της ακτινοβολίας και των συγκρούσεων.»
Η επιφάνεια της Ευρώπης και αυτές από άλλες παγωμένες σελήνες «ενδεχομένως να μην είναι τόσο καλές για πατινάζ, αλλά μπορεί να είναι καλές για σκι,» σημείωσε ο Vance. Επιπλέον, «υπάρχουν και φυσικές πίστες για snowboard, που εκτείνονται σε μήκος εκατοντάδων μέτρων.»
Oι πίστες αυτές δημιουργούνται από τις βαρυτικές παλίρροιες, που συνεχώς ασκούν πίεση στην Ευρώπη και αλλάζουν το σχήμα της επιφάνειάς της.
Δεδομένης της εξαιρετικά λεπτής ατμόσφαιρας της Ευρώπης -με ατμοσφαιρική πίεση που φτάνει το ένα τρισεκατομμυριοστό της Γης- «δεν χρειάζεται να ανησυχεί κάποιος για θέματα όπως η αεροδυναμική, και επομένως δεν χρειάζεται να σκύψει με μαζεμένα τα γόνατα για να κάνει ελεύθερη κατάβαση. Είναι ευκολότερο να στηριχτεί με μία διαφορετική στάση του σώματος,» σημειώνει ο Sandford.
Ο Caplinger σημείωσε πως «το περιβάλλον της Ευρώπης, με την ακτινοβολία, είναι τόσο σκληρό που κανείς δεν θα ήθελε να κάνει οτιδήποτε εκεί, πόσο μάλλον σκι!» Ο Δίας έχει τη μεγαλύτερη και ισχυρότερη πλανητική μαγνητόσφαιρα σε ολόκληρο το ηλιακό σύστημα, με εξαιρετικά επικίνδυνες ζώνες ακτινοβολίας.
Αν και υπάρχει λιγότερη ραδιενέργεια στον Άρη, ο Sandford αναφέρει πως ένας από τους κινδύνους εκεί είναι ότι η λεπτή του ατμόσφαιρα δεν μπορεί να προστατέψει από ενδεχόμενες εκρήξεις ενέργειας από τον Ήλιο.
Xειμώνας παντού
Κατά μία έννοια, ακόμα και αν τα αθλήματα στο διάστημα δεν συμπεριλαμβάνουν πάγο και χιόνι, «εξακολουθούν να θεωρούνται χειμερινά αθλήματα, δεδομένου ότι οι αθλητές θα πρέπει να εξοπλιστούν καταλλήλως προκειμένου να προστατευτούν από το υπερβολικό κρύο,» αναφέρει ο Sandford.Σύμφωνα με τον ίδιο, μία βασική διαφορά σε ό,τι αφορά στα αθλήματα στο διάστημα είναι η μικρότερη βαρύτητα που θα συναντήσουν οι αθλητές. Στη Σελήνη, η βαρύτητα είναι σχεδόν το ένα έκτο αυτής στη Γη, στον Άρη το ένα τρίτο και στην Ευρώπη το ένα έβδομο.
«Αυτό σημαίνει πως ο αθλητής αισθάνεται πιο δυνατούς τους μύες του και μπορεί, για παράδειγμα να κάνει μεγαλύτερο άλμα, αλλά σε ό,τι αφορά στο σκι, επιταχύνεις με πολύ πιο αργό ρυθμό όταν πας να κατέβεις μία πλαγιά,» πρόσθεσε ο Sandford.
«Θα πρέπει, επίσης, να προσαρμόσεις τις στροφές, αφού δεν στρίβεις με την ίδια δύναμη όπως στη Γη. Επίσης, θα είναι πιο δύσκολο να αλλάξεις κατεύθυνση, δεδομένου ότι δεν πατάς γερά στο έδαφος. Για να αντισταθμιστεί ο παράγοντας αυτός και να υπάρχει μεγαλύτερη επαφή με το έδαφος, τα σκι θα πρέπει να είναι μεγαλύτερα, αλλά και πιο βαριά, με αποτέλεσμα ο αθλητής να μην μπορεί να στρίψει εύκολα τους αστραγάλους του.»
Το άλμα στο σκι θα είναι εντελώς διαφορετικό σε χαμηλή βαρύτητα. Θα χρειάζονται πολύ μεγαλύτερες ράμπες, αφού η επιτάχυνση θα είναι μικρότερη. Επίσης, εξαιτίας της απουσίας αέρα, δεν θα υπάρχει αντίσταση που είναι απαραίτητη για τα μεγάλα άλματα και δεν θα μπορεί ο αθλητής να σκύψει προς τα μπρος για να αποκτήσει αεροδυναμική, απαραίτητη για τα μικρότερα άλματα.
Για την αντιμετώπιση της ραδιενέργειας, ιδίως στην Ευρώπη, θα χρειαστούν φόρμες μολύβδου, όπως αναφέρει ο Sandford. Ο επιπρόσθετος όγκος μίας τέτοιας φόρμας, θα οδηγεί σε χρήση των μυών, ανάλογη με αυτή στη Γη.
Με τις διαστημικές στολές που θα πρέπει να φορούν οι αθλητές, ο μεγαλύτερος όγκος θα βρίσκεται έξω από το σώμα τους και, σε συνδυασμό με τη χαμηλή βαρύτητα, «αυτό σημαίνει πως θα έχουν πρόβλημα στο να κινηθούν,» σημείωσε ο Vance. «Στη Σελήνη δεν μπορείς να περπατήσεις φυσιολογικά και πρέπει να κάνεις πηδηματάκια για να προχωρήσεις. Κάτι ανάλογο θα συμβαίνει και στα αθλήματα.»
Χιονοπόλεμος: μόνο στη Γη
Παραδόξως, ο χιονοπόλεμος είναι ουσιαστικά αδύνατος σε οποιοδήποτε μέρος του ηλιακού συστήματος, εκτός της Γης. Ο λόγος που οι χιονόμπαλες μένουν συμπαγείς είναι επειδή το χιόνι λιώνει ελαφρά με την πίεση. Ο συνδυασμός του υπερβολικού κρύου και της ελαφριάς ατμόσφαιρας στα άλλα μέρη του ηλιακού συστήματος, όπου υπάρχει πάγος, σημαίνει πως οποιαδήποτε προσπάθεια για να φτιάξουμε μία χιονόμπαλα θα έχει επιτυχία μόνο εάν έχουμε μαζί μας ένα θερμαινόμενο υδραυλικό πιεστικό. «Φυσικά, μπορούμε να κόψουμε ένα κομμάτι πάγου από την επιφάνεια και να το πετάξουμε, αλλά όλοι καταλαβαίνουμε πως αυτό δεν είναι και τόσο καλή ιδέα,» είπε χαριτολογώντας ο Sandford.
Οι μελλοντικοί αθλητές του διαστήματος ενδεχομένως να επινοήσουν καινούργια αθλήματα, που δεν θα μπορούσαν να κάνουν ποτέ στη Γη.
«Υπάρχουν πολλές δυνατότητες. Αν, για παράδειγμα, πάει κάποιος στον Πλούτωνα ή στο δορυφόρο του Ποσειδώνα, τον Τρίτωνα, θα βρει πολύ πάγο αζώτου, που εξατμίζεται σχετικά γρήγορα, στους -243
ο Κελσίου. Θα μπορούσε κάποιος να φορέσει θερμαινόμενα παπούτσια και να παράγει δυνατά φυσήματα αερίου κάθε φορά που το πόδι πατάει στο έδαφος, για να πραγματοποιεί άλματα,» ανέφερε ο Sandford.
Αν και τα αθλήματα στο διάστημα μπορεί να είναι τώρα απλά ένα προϊόν της φαντασίας μας, «εάν τελικά καταφέρουμε κάποτε να πάμε σε αυτούς τους πλανήτες, θα πρέπει να σκεφτούμε πρακτικά θέματα, όπως για παράδειγμα τις μετακινήσεις από το ένα μέρος στο άλλο, αλλά και το πως θα αποδίδουν τα μηχανήματα και οι άνθρωποι πάνω στο χιόνι και τον πάγο,» πρόσθεσε ο Sandford.
«Σε κάθε περίπτωση, οι άνθρωποι είναι άνθρωποι. Εάν πάνε εκεί για πολύ καιρό, μετά από λίγο θα αρχίζουν να συναγωνίζονται. Όταν οι αστροναύτες του Apollo πήγαν στη Σελήνη, είχαν πάρει μαζί τους μπαστούνια του γκολφ. Ακόμα και αν πάει κάποιος για καθαρά επιστημονικούς λόγους, κάποια στιγμή θα κουραστεί και θα αρχίσει να χαζολογάει. Και μπορεί ο κλασσικός χιονοπόλεμος να είναι αδύνατος εκεί πάνω, αλλά είμαι σίγουρος ότι κάτι θα σκεφτούν να κάνουν.»
MSNBC κ pathfinder.gr
Αναρτήσεις
